Phân tích bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh
Bài thơ “Sang thu” là gì?
Bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh là một bức tranh giao mùa tuyệt đẹp, để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc. Mùa thu với gió heo may se lạnh thường gợi cho con người những cảm xúc bâng khuâng, cũng bởi thế rất tự nhiên mùa thu trở thành nguồn cảm hứng bất tận của thi ca.
Phân tích bài thơ “Sang thu”
Đề bài yêu cầu phân tích bài thơ “Sáng thu” của Hữu Thỉnh, trong đó các em cần phân tích dàn ý chi tiết và sơ đồ tư duy để hiểu rõ hơn về các khám phá, cảm xúc của tác giả trong bài thơ.
Dàn ý phân tích bài thơ “Sang thu”
- Đoạn 1: Tả cảnh mùa thu, những nét đẹp của mùa thu.
- Đoạn 2: Tác giả miêu tả những nỗi buồn, nỗi nhớ trong lòng người.
- Đoạn 3: Tác giả thể hiện tình cảm yêu thương của mình đối với mùa thu và đời sống.
2 Mẫu Dàn ý phân tích bài thơ “Sang thu” chi tiết
Dàn ý phân tích bài “Sang thu” – Mẫu 1:
- Phần 1: Giới thiệu bài thơ và tác giả
- Phần 2: Tóm tắt nội dung bài thơ
- Phần 3: Phân tích chi tiết từng câu và từng đoạn thơ
- Đoạn 1: Miêu tả không khí sáng sớm trong mùa thu
- Đoạn 2: Diễn tả sự hoà quyện giữa thiên nhiên và con người
- Đoạn 3: Nhấn mạnh vào sự đồng cảm giữa các nhân vật trong bài thơ
- Đoạn 4: Kết thúc bài thơ với thông điệp về sự trân trọng cuộc sống
Dàn ý phân tích bài “Sang thu” – Mẫu 2:
- Phần 1: Giới thiệu tác giả và tác phẩm
- Phần 2: Tóm tắt nội dung bài thơ
- Phần 3: Phân tích chi tiết từng câu và từng đoạn thơ
- Đoạn 1: Miêu tả cảnh sáng sớm trong mùa thu
- Đoạn 2: Mô tả sự đồng cảm của thiên nhiên với con người
- Đoạn 3: Nhấn mạnh tình cảm giữa những người sống chung với thiên nhiên
- Đoạn 4: Kết thúc bài thơ với thông điệp về sự tận hưởng cuộc sống
Note: Trong cả hai mẫu dàn ý phân tích bài thơ “Sáng thu” của Hữu Thỉnh, đều có các phần giới thiệu bài thơ và tác giả, tóm tắt nội dung bài thơ, phân tích từng câu và từng đoạn thơ. Tuy nhiên, cách phân tích chi tiết có thể khác nhau tùy vào quan điểm và phương pháp phân tích của người viết.
Giới thiệu về nhà thơ Hữu Thỉnh và tác phẩm “Sang thu”
1. Giới thiệu về nhà thơ Hữu Thỉnh và tác phẩm “Sang thu”
Trước khi đi vào phân tích, ta cần biết một chút về nhà thơ Hữu Thỉnh và tác phẩm “Sang thu”. Hữu Thỉnh là một nhà thơ Việt Nam hiện đại, sinh năm 1924 tại Hưng Yên. Ông được coi là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thơ mới Việt Nam, với các tác phẩm như “Sang thu”, “Gió nổi”…
2. Tín hiệu thu sang trong bài thơ “Sang thu”
Trong bài thơ “Sang thu”, Hữu Thỉnh mô tả những tín hiệu của mùa thu, qua đó gợi lên những hình ảnh tươi đẹp và cảm xúc sâu sắc:
a. Những tín hiệu trong phút giây giao mùa từ hạ sang thu
- Từ “bỗng”: mở đầu bài thơ gợi cảm giác bất ngờ
- Tín hiệu mùa thu độc đáo: hương ổi – mùi hương dân dã mộc mạc, đặc trưng làng quê Bắc Bộ đầu thu. Chi tiết “gió se”: gió se lạnh, hơi khô
- Động từ “phả”: gió đưa hương ổi bay xa đánh thức cả một không gian làng quê. “Sương chùng chình”: nghệ thuật nhân hóa qua từ láy “chùng chình”: gợi những hạt sương li ti mềm mại giăng màn qua ngõ, màn sương như dùng dằng, như cố ý chậm lại, nửa sang thu nửa còn như luyến tiếc mùa hạ.
- Tâm trạng của con người: Những tín hiệu thu sang nhưng nó rất nhẹ nhàng, mơ hồ nên nhà thơ vẫn băn khoăn tự hỏi: “Hình như thu đã về?” Tình thái từ “hình như” và câu hỏi tu từ -> cảm giác hoài nghi, bối rối khi nhận ra mùa thu
Sang thu – Mẫu 1
Bức tranh giao mùa tuyệt đẹp
Thu đang ở nơi cửa ngõ nên đám mây mới chỉ vắt nửa mình. Cụm từ “vắt nửa mình”, gợi đám mây như một dải lụa mềm mại, bồng bềnh vắt sang bầu trời thu, để diễn tả sự vận động của thời gian.
Những biến đổi của đất trời và suy ngẫm của tác giả về cuộc đời.
Các phó từ chỉ mức độ
Ánh nắng cuối hạ vẫn còn nồng nhưng đã bớt oi ả, gay gắt. Những cơn mưa chợt đến, chợt đi của mùa hè đã vơi dần. Những tiếng sấm cũng thưa thớt với thanh âm nhỏ dần. Những dư âm còn sót lại của mùa hạ đã nhạt dần và cảnh sắc mùa thu trở nên đậm nét hơn.
Suy ngẫm của tác giả về cuộc đời con người.
Hàng cây đã lớn
Tả thực: hàng cây đã lớn, đã trải qua bao mùa thay lá, sẽ vững vàng hơn trước những tiếng sấm bất ngờ.
Phép nhân hóa và ẩn dụ: Sấm là những vang động bất thường, những khó khăn của cuộc đời. Hàng cây đứng tuổi như người từng trải, họ sẽ vững vàng hơn trước những tác động, những sóng gió của cuộc đời.
Phân tích bài thơ “Sáng thu” của Hữu Thỉnh – Mẫu 2
Hoàn cảnh ra đời
– Bài thơ được sáng tác vào cuối 1977, khi thời tiết đang dần chuyển mình sang thu.
Phân tích cụ thể
Khổ 1:
Tác giả cảm nhận thu đến bằng những cảm xúc rất mới, rất riêng bằng chính những rung cảm thực tế của nhà thơ.
- Hương ổi: mùi hương rất mới, rất lạ về mùa thu trong thơ ca. Thu không còn được cảm nhận bằng màu vàng của hoa, tiếng xào xạc của lá mà thay vào đó là hương ổi nhẹ nhàng mà chứa đựng sự tinh tế.
- Gió se: Cơn gió nhẹ nhàng, lành lạnh đã mang theo hương ổi, đánh thức tác giả về sự xuất hiện của mùa thu.
- “Sương chùng chình”: Sự chậm rãi, nhẹ nhàng của chuyển động nhưng cũng đủ báo hiệu thu về. → Hương ổi, gió se, màn sương qua ngõ đã nhắc nhở tác giả về sự xuất hiện của mùa thu.
Khổ 2:
Mùa thu được cảm nhận ở không gian rộng lớn, nhiều tầng bậc
- Từ láy “dềnh dàng” gợi sự chuyển động nhịp nhàng của dòng sông.
- Trời vào thu, dòng sông cũng bớt đi sự dữ dội của những cơn lũ mùa hạ.
- Cánh chim là hình ảnh chuyển động vội vã nhất trong toàn bức tranh.
Phân tích bài thơ “Sang Thu” của Hữu Thỉnh – Mẫu 3
Bối cảnh sáng tác
Bài thơ “Sang Thu” được viết vào mùa thu, khi những cơn gió lạnh báo hiệu mùa thu về. Tác giả đã lồng ghép nhiều hình ảnh và cảm nhận về mùa thu vào bài thơ của mình.
Các hình ảnh mùa thu trong bài thơ
- Hình ảnh chim tránh rét
- Hình ảnh đám mây vắt nửa mình sang thu
- Hình ảnh sấm bớt bất ngờ
Thông qua các hình ảnh này, tác giả đã truyền tải được sự thay đổi của trời đất trong mùa thu và cảm nhận của mình về mùa thu.
Ý nghĩa của bài thơ
Bài thơ “Sang Thu” truyền tải thông điệp về sự tinh tế của tác giả khi chỉ vừa mới chớm vào mùa mà ông đã cảm nhận được tất cả sự thay đổi của trời đất. Đồng thời, bài thơ cũng giúp người đọc thêm yêu thiên nhiên, trời đất.
Kết bài
Bài thơ “Sang Thu” của Hữu Thỉnh đã thành công trong việc truyền tải cảm nhận và tình cảm của tác giả về mùa thu. Việc sử dụng các hình ảnh tường minh và ý nghĩa sâu sắc đã giúp bài thơ trở nên gần gũi và dễ hiểu với người đọc.
Mùa thu qua con mắt của các nhà thơ
Mỗi người lại có cách nhìn, cách miêu tả rất riêng, mang đậm dấu ấn cá nhân của mình. Có nhà thơ, mùa thu là dáng liễu buồn, là màu áo mờ phai, là tiếng đạp lá vàng của con nai ngơ ngác.
Hữu Thỉnh cũng góp vào tuyển tập thơ mùa thu của dân tộc một cái nhìn mới mẻ. Ông là nhà thơ viết nhiều, viết hay về những con người, cuộc sống ở nông thôn, về mùa thu. Những vần thơ thu của ông mang cảm xúc bâng khuâng, vương vấn trước đất trời trong trẻo đang chuyển biến nhẹ nhàng. Điều này thể hiện rõ qua bài “Sang thu” được ông sáng tác cuối năm 1977. Bài thơ diễn tả tâm trạng ngỡ ngàng trước cảnh đất trời đang chuyển biến giao mùa từ hạ sang thu.
Không như những nhà thơ khác, cảm nhận mùa thu qua sắc vàng của hoa cúc, của lá ngô đồng hay qua tiếng lá vàng rơi xào xạc. Hữu Thỉnh đón nhận mùa thu với một hương vị khác: Hương ổi. “Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se” “Bỗng nhận ra” là một trạng thái chưa được chuẩn bị trước, như là vô tình, sửng sốt để cảm nhận, giữa những âm thanh, hương vị và màu sắc đặc trưng của đất trời lúc sang thu. Nhà thơ nhận ra tín hiệu của sự chuyển mùa từ ngọn gió nhè nhẹ, lành lạnh se khô mang theo hương ổi.
Phả là một động từ mang ý tác động
Phả là một động từ được dùng như một cách khẳng định sự xuất hiện của hơi thu trong không gian. Nhà thơ Hữu Thỉnh đã mô tả một mùi hương không dễ nhận ra, là hương ổi, chỉ là một mùi hương thoảng đưa êm dịu trong gió đầu thu nhưng đủ để đánh thức những cảm xúc trong lòng người.
Cảm nhận mùa thu bằng khứu giác và xúc giác
Không chỉ cảm nhận mùa thu bằng khứu giác và xúc giác, nhà thơ còn cảm nhận màn sương thu trong phút giao mùa. Màn sương hình như cũng muốn tận hưởng trọn vẹn khoảnh khắc vào thu nên chùng chình chưa muốn dời chân.
Từ láy tượng hình “chùng chình”
Từ láy tượng hình “chùng chình” gợi cảm giác về sự lưu luyến ngập ngừng, làm ta như thấy một sự dùng dằng, gợi cảnh thu sống động trong tĩnh lặng, thong thả, yên bình. “Chùng chình” là sự ngắt quãng nhịp nhàng, chuyển động chầm chậm hay cũng chính là sự rung động trong tâm hồn nhà thơ?
Tâm trạng của tác giả khi phát hiện sự hiện hữu của mùa thu
Một chút ngỡ ngàng, một chút bâng khuâng, nhà thơ phát hiện ra vẻ đẹp rất riêng của không gian mùa thu. “Hình như” là một từ tình thái diễn tả tâm trạng của tác giả khi phát hiện sự hiện hữu của mùa thu.
Sự đột nhiên của hương ổi và màn sương
Sự góp mặt của màn sương buổi sáng cùng với hương ổi đã khiến cho nhà thơ giật mình thảng thốt. Không phải là những hình ảnh đã trở nên ước lệ nữa mà là chi tiết thật mới mẻ, bất ngờ. Có lẽ với Hữu Thỉnh, làn hương ổi rất quen với người Việt Nam, mà rất lạ với thơ được tác giả đưa vào một cách hết sức tự nhiên.
Mùa thu trong tĩnh lặng, yên bình
Rồi mùa thu được quan sát ở những không gian rộng hơn, nhiều tầng bậc hơn:
“Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội và
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”
Nếu ở khổ một, mùa thu mới chỉ là sự đoán định với ít nhiều bỡ ngỡ, thì ở khổ thơ này, tác giả đã có thể khẳng định: Thu đến thật rồi. Thu có mặt ở khắp nơi, rất hiện hình, cụ thể. Dòng sông không còn cuồn cuộn dữ dội như những ngày mưa lũ mùa hạ mà trôi một cách dềnh dàng, thanh thản. Mọi chuyển động dường như có phần chậm lại, chỉ riêng loài chim là bắt đầu vội vã. Trời thu lạnh làm cho chúng phải chuẩn bị những chuyến bay chống rét khi đông về. Phải tinh tế lắm mới có thể nhận ra sự bắt đầu vội vã trong những cánh chim bay bởi mùa thu chỉ vừa mới chớm, rất nhẹ nhàng, rất dịu dàng.
Phân tích bài thơ “Sáng thu” của Hữu Thỉnh – Mẫu 4
Mạch cảm xúc của tác giả
Đó cũng là diễn biến mạch cảm xúc của tác giả vào lúc sang thu.
Bức tranh thiên nhiên tươi đẹp
Bài thơ gợi cho ta hình dung một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp vào thời điểm giao mùa hạ – thu ở vùng nông thôn Bắc Bộ.
Tâm hồn tinh tế của nhà thơ
Bài thơ giúp ta cảm nhận được tình cảm thiết tha, tâm hồn tinh tế của nhà thơ giàu lòng yêu thiên nhiên của nhà thơ.
Thể thơ đơn giản nhưng sâu sắc
Bài thơ ngắn với thể thơ năm chữ mộc mạc, ngôn ngữ giản dị mà ý nghĩa sâu sắc, hình ảnh đơn sơ mà gợi cảm.
Nhà thơ viết về cuộc sống, con người
Ông là một nhà thơ viết rất hay, rất cảm xúc về cuộc sống, về con người với những vần thơ mềm mại, tinh tế chỉ riêng ông có được.
Tình yêu quê hương
Đọc thơ Hữu Thỉnh ta càng cảm thấy yêu quê hương đất nước hơn, càng cảm thấy mình cần phải ra sức góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
Phân tích bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 5
Xúc cảm của người từng trải
Bằng những câu chữ mộc mạc, giản dị nhưng không kém phần tinh tế, bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh đã mở ra trước mắt bạn đọc một bức tranh thiên nhiên vô cùng đẹp và sinh động. Tất cả đều đến từ mạch cảm xúc tự nhiên của tác giả. Qua đó, ta có thể thấy được tình yêu thiên nhiên sâu sắc của nhà thơ, hiểu được vì sao Hữu Thỉnh được coi là một trong những cây bút xuất sắc khi viết về tự nhiên, về cuộc sống.
Mùa thu và nghệ thuật thi ca
Có lẽ, trong bốn mùa xuân, hạ, thu, đông thì mùa thu thường gợi cảm hứng cho thi ca, nhạc họa nhiều nhất. Ta có thể bắt gặp chùm thơ Thu của Nguyễn Khuyến, “Tiếng thu” của Lưu Trọng Lư hay “Đây mùa thu tới” của Xuân Diệu… và cũng viết về đề tài mùa thu, nhà thơ Hữu Thỉnh với thi phẩm “Sang thu” đã có những cảm nhận về phút giây giao mùa chuyển từ cuối hạ sang đầu thu thật mới mẻ, tinh tế, nhẹ nhàng. Bài thơ được sáng tác năm 1977, in trong tập “Từ chiến hào đến thành phố”, rất tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật thơ nhỏ nhẹ, thiết tha, sâu lắng của Hữu Thỉnh.
Miêu tả tín hiệu đầu tiên của mùa thu
Bài thơ “Sáng thu” của Hữu Thỉnh mở đầu với những cảm nhận ban đầu trước những tín hiệu dịu nhẹ lúc sang thu trong một không gian thu rất gần và hẹp:
“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về”
Tín hiệu đầu tiên báo hiệu thời khắc của sự giao mùa từ cuối hạ sang thu là hình ảnh “hương ổi” bay phảng phất trong gió se. Hương ổi chín thơm ấy, vừa quen thuộc lại vừa mới mẻ.
Miêu tả hương ổi trong mùa thu
Quen thuộc vì nó là hương thơm thường gắn liền với đồng quê, thôn xóm của người Việt, rất dân dã, mộc mạc. Nhưng nếu trong thơ xưa, các nhà thơ khi miêu tả cảnh thu thường gắn liền với ao thu, bầu trời thu hay bông hoa cúc vàng rực rỡ, một chiếc lá vàng khô… thì ở đây, Hữu Thỉnh lại cảm nhận tín hiệu ban đầu báo hiệu thời khắc của sự chuyển giao mùa hạ sang thu là hương ổi. Điều đó đã tạo nên sự mới mẻ trong cách cảm nhận và miêu tả cảnh thu của nhà thơ. Hương thơm ngát của ổi chín đã được tác giả miêu tả qua động từ “phả”. Từ “phả” diễn tả một mùi hương nồng nàn, đậm đà, lan tỏa trong gió se. “Gió se” là một loại gió chỉ có trong mùa thu, hơi khổ, se se lạnh. Và chính ngọn gió đầu mùa ấy đã đưa mùi hương bay tỏa ra khắp không gian làm nên vẻ đẹp của mùa thu.
Mùa Thu: Mùa Giao Mùa Lãng Mạn
Mùa thu tới không chỉ có gió, có hương ổi mà còn có cả làn sương. Không gian thu lãng đãng hơi sương, tạo cho khung cảnh thu thêm lãng mạn.
Làn Sương: Gợi Tả Lãng Mạn Của Thu
Làn sương được nhân hóa qua động từ “chùng chình”, có tác dụng gợi tả những làn sương mỏng manh, nhẹ nhàng như cố ý chậm lại, như lưu luyến chưa muốn bước hẳn vào thu.
Ngõ: Chao Nghiêng Ranh Giới Giữa Hai Mùa
Ngõ ở đây vừa là ngõ thực của thôn làng, ngõ xóm; lại vừa là ngõ cửa của thời gian như chao nghiêng ranh giới giữa hai mùa, mùa hạ thì chưa muốn qua mà mùa thu thì chưa muốn tới.
Cảm Xúc Trước Mùa Thu
Cảm xúc trước của nhà thơ trước những tín hiệu mùa thu đã được tác giả diễn tả qua từ “bỗng”, thể hiện sự ngỡ ngàng, ngạc nhiên, bất ngờ khi phát hiện ra những tín hiệu đó.
Tất Cả Các Giác Quan Đều Thấu Hiểu Mùa Thu
Và thiên nhiên, trời đất đã được tác giả mở lòng ra mà đón nhận bằng tất cả các giác quan với những rung động thật tinh tế, nhẹ nhàng: khứu giác (mùi hương ổi), xúc giác (gió se), thị giác (sương chùng chình).
Sự Phỏng Đoán Về Mùa Thu
Từ tất cả các tín hiệu trên (gió, hương, sương) tác giả đi đến kết luận: “Hình như thu đã về”. Đây là một sự phỏng đoán bằng cảm giác, bằng linh tính của tâm hồn. “Hình như” là từ tình thái thể hiện sự tin tưởng thấp, chưa chắc chắn, vẫn còn mơ hồ.
Phân tích bài thơ “Giao mùa” của Hữu Thỉnh – Mẫu 6
Điểm nhìn của nhà thơ
Điểm nhìn của nhà thơ được nâng dần lên từ dòng sông, rồi tới bầu trời cao rộng:
“Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”
Cảm giác giao mùa được Hữu Thỉnh diễn tả thật thú vị. Đây là một phát hiện rất mới và độc đáo của ông. Mùa thu mới bắt đầu vì thế mây mùa hạ mới thảnh thơi, duyên dáng “vắt nửa mình sang thu”. Đám mây như một dải lụa mềm trên bầu trời đang còn là mùa hạ, nửa đang nghiêng về mùa thu. Bức tranh chuyển mùa vì thế càng trở nên sinh động và giàu sức biểu cảm.
Sự suy ngẫm trong khổ cuối
Ở khổ cuối, khoảnh khắc giao mùa không còn được nhà thơ diễn tả bằng cảm nhận trực tiếp mà bằng sự suy ngẫm, chiêm nghiệm:
“Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi”
Nắng cuối hạ vẫn còn nồng, còn sáng nhưng đang nhạt dần. Những ngày giao mùa này đã vơi đi những cơn mưa rào ào ạt. Vẫn là nắng, vẫn là mưa, sấm như mùa hạ nhưng mức độ đã khác rồi. Lúc này, những tiếng sấm bất ngờ cùng những cơn mưa rào không còn nhiều nữa. Hai câu thơ cuối gợi cho ta nhiều suy nghĩ, liên tưởng thú vị.
“Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi”
Giọng thơ trầm hẳn xuống, câu thơ không đơn thuần chỉ là gượng kể, là sự cảm nhận mà còn là sự suy ngẫm, chiêm nghiệm.</p
Sự chuyển mình từ mùa hạ sang mùa thu trong bài thơ “Sang Thu” của Hữu Thỉnh – Mẫu 7
Trong thơ ca Việt Nam, mùa thu là một chủ đề thường được các nhà thơ ưa thích sử dụng để miêu tả sự thay đổi của tự nhiên. Bài thơ “Sang Thu” của Hữu Thỉnh là một trong những bài thơ miêu tả hay nhất về mùa thu.
Mở đầu bài thơ
Mở đầu bài thơ là cảm xúc ngạc nhiên, ngỡ ngàng của tác giả khi thấy sự chuyển mình từ hạ sang thu:
“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se”
Nếu như nhà thơ Xuân Diệu cảm nhận mùa thu qua những chiếc lá vàng, nhà thơ Xuân Quỳnh cảm nhận mùa thu bằng vẻ đẹp của hoa cúc và làn gió heo may, thì cách cảm nhận của Hữu Thỉnh lại vô cùng đặc biệt: hương ổi. Ở đây, tác giả đã đón nhận mùa thu bằng khứu giác.
Sự đặc biệt trong cảm nhận mùa thu của Hữu Thỉnh
Thu đến, những chùm ổi chín phất phơ trong gió tỏa hương thơm vô cùng quyến rũ. Hương thơm này không quá ngào ngạt, cũng không quá nhẹ mà nó thoang thoảng, hòa cùng làn gió như đánh thức xúc cảm trong lòng người. Nhà thơ đảo những động từ “Bỗng” và “Phả” lên đầu câu như để nhấn mạnh rằng mùa thu đến thật tự nhiên, không báo trước, làm cho tác giả ngạc nhiên, thảng thốt.
Sự chuyển mình của mùa thu
Sự chuyển mình của đất trời không chỉ được tác giả cảm nhận bằng khứu giác mà còn bằng thị giác:
“Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về”
Từ láy “chùng chình” cho thấy sự quyến luyến, không nỡ rời đi của màn sương. Sự chùng chình của màn sương hay chính là sự luyến lưu của tác giả khi không muốn mùa hạ đi qua mà cũng lỡ yêu mùa thu mất rồi. Hẳn không có gì là lạ khi Hữu Thỉnh cảm nhận mùa thu bằng cả tâm hồn như vậy, bởi bài thơ được ông sáng tác vào năm 1977 – một trong những mùa thu độc lập đầu tiên của đất nước.
Mỗi một thay đổi của đất trời
Mỗi một thay đổi của đất trời đều khiến cho con người ta để ý và rung động đến mức khó quên. Đầu tiên là hương ổi và bây giờ là cả màn sương, tất cả cho thấy một mùa thu đang về rồi.
Từ “hình như” là một nhận định không rõ ràng của tác giả, trước những thay đổi ấy, nhà thơ đã bắt đầu cảm nhận được sự xuất hiện của mùa thu.
Đan xen chiêm nghiệm về cuộc đời trong thơ của Hữu Thỉnh – Mẫu 8
Nhà thơ Hữu Thỉnh đã đan xen những chiêm nghiệm về cuộc đời vào khổ thơ cuối:
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Nắng cuối hạ vẫn còn hồng, vẫn còn sáng nhưng đã nhạt đi nhiều so với thời điểm giữa mùa hè chói chang.
Đã vơi dần cơn mưa
Bầu trời cũng không còn những cơn mưa ào ạt, sấm nổ vang trời khiến cho mọi người phải giật mình nữa bởi thu đã đến thật rồi!
Hai dòng thơ cuối là sự chiêm nghiệm của tác giả về cuộc đời:
Trên hàng cây đứng tuổi
Hình ảnh ẩn dụ “hàng cây đứng tuổi” gợi cho người đọc nhiều liên tưởng. Ở đây, ta có thể hiểu “hàng cây đứng tuổi” tượng trưng cho một con người từng trải, đã đi qua bao giông bão của cuộc đời để trưởng thành hơn. Mùa thu của đất nước hay chính là mùa thu của đời người, khi đã đi qua những tháng năm xuân, hè của tuổi trẻ rực rỡ, bồng bột thì con người ta trở nên trưởng thành hơn, chín chắn hơn và không còn bị bất ngờ trước những tác động của ngoại cảnh. Có thể nói, đây là một hình ảnh ẩn dụ nhiều ý nghĩa, gợi liên tưởng sâu xa về cuộc đời.
Cụm từ “Hàng cây đứng tuổi” và ý nghĩa
Cụm từ “Hàng cây đứng tuổi” tượng trưng cho sự chín chắn, điềm tĩnh của con người khi đã trưởng thành. Đời người như một loài cây, cũng non tơ, trưởng thành rồi già cỗi. Phải chăng, cái đứng tuổi của cây chính là cái đứng tuổi của đời người.
Ý nghĩa của hình ảnh
Hình ảnh vừa có ý nghĩa tả thực, vừa có ý nghĩa biểu tượng. Vẻ chín chắn, điềm tĩnh của hàng cây trước sấm sét, bão giông vào lúc sang thu cũng chính là sự từng trải, chín chắn của con người khi đã đứng tuổi. Phải chăng mùa thu của đời người là sự khép lại những ngày tháng sôi nổi bồng bột của tuổi trẻ, để mở ra một mùa mới, một không gian mới thâm trầm, điềm đạm, vững vàng hơn. Ở tuổi “sang thu”, con người không còn bất ngờ trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời.
Đặc điểm của mùa thu Việt Nam
Xưa nay, mùa thu thường gắn liền với hình ảnh lá vàng rơi ngoài ngõ, lá khô kêu xào xạc… Và ta ngỡ như chỉ những sự vật ấy mới chính là đặc điểm của mùa thu. Nhưng đến với “Sang thu” của Hữu Thỉnh, người đọc chợt nhận ra một làn hương ổi, một màn sương, một dòng sông, một đám mây, một tia nắng. Những sự vật gần gũi thế cũng làm nên những đường nét riêng của mùa thu Việt Nam và chính điều này đã làm nên sức hấp dẫn của “Sang thu”.
Nguồn tham khảo: https://vi.wikipedia.org/wiki/Sang_thu
