Phân tích đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia của Vũ Trọng Phụng
Mở bài
Vũ Trọng Phụng là một trong những tác giả có vị trí đặc biệt quan trọng trong nền văn xuôi Việt Nam hiện đại, với ngòi bút sắc sảo thành công nhất ở tiểu thuyết và truyện ngắn. Đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia là toàn bộ chương XV trong tiểu thuyết Số đỏ – một trong những tác phẩm thành công của ông.
Thân bài
a. Giá trị nội dung
Nhan đề chứa đựng mâu thuẫn trào phúng hàm chứa tiếng cười chua chát, kích thích trí tò mò của người đọc. “Tang gia” là nhà có đám, đáng ra với hoàn cảnh đó, không khí phải tràn ngập nhiều buồn tiếc, trong khi “Hạnh phúc” lại là cảm xúc khi gặp chuyện nhiều niềm vui, đây là cảm xúc đối lập hẳn với hoàn cảnh “tang gia”.
Trong đoạn trích, Vũ Trọng Phụng phân tích những niềm vui khác nhau của các thành viên trong gia đình sau khi cụ cố Tổ mất. Gia đình tràn ngập niềm vui bởi cụ cố tổ chết cũng là lúc cái chúc thư đi vào thời kì thực hành chứ không còn lí thuyết viễn vông nữa. Tuy nhiên, con người háo danh bề ngoài như con trai cả Cố Hồng lại vui vì được diễn trò già yếu trước mọi người, mơ màng nghĩ mình được mặc áo xô gai, lụ khụ ho khạc mếu máo để người ta nghĩ “úi kìa con giai nhớn đã già thế kia kìa”. Ngược lại, ông Văn Minh thích thú vì cái chúc thư kia đã đi vào thời kì thực hành chứ không còn trên lý thuyết viễn vông nữa. Điều này cho thấy những bản chất lố lăng, đồi bại của xã hội “thượng lưu” thành thị những năm trước cách mạng tháng Tám năm 1945.
<h
Phân tích đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia của Vũ Trọng Phụng
Giá trị nội dung
Đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia của Vũ Trọng Phụng tiếp tục khắc họa những bản chất đáng nguyên của xã hội thượng lưu Việt Nam trước cách mạng tháng Tám năm 1945. Những niềm vui được miêu tả trong đoạn văn đều đến từ những nhu cầu thực dụng, thiếu tình người và không có nhân cách.
Bà Văn Minh, người cháu thực dụng, chỉ mừng rỡ vì được lăng xê những mốt y phục táo tạo nhất. Cô Tuyết, người con gái hư hỏng, lại đau khổ khi không thấy Xuân tóc đỏ đâu với khuôn mặt “buồn lãng mạn”. Cậu Tú Tân, con người vô tâm, lại sướng điên người lên vì được dịp sử dụng cái máy ảnh đã lâu không có dịp dùng đến. Ông Phán, không có nhân cách, vô liêm sĩ, chỉ coi trọng và vui mừng vì mình được thêm một khoản. Trong khi đó, niềm vui của những người ngoài gia đình cũng chỉ đến từ việc háo danh, háo sắc.
Bức tranh trào phúng trong đoạn văn mang đậm tính hài hước, chỉ ra sự lố lăng, đồi bại của xã hội thượng lưu trước 1945. Cảnh đám ma gương mẫu được tả bằng những chi tiết độc đáo và cực kỳ chân thật. Tình huống và các nhân vật trong đoạn văn được xây dựng độc đáo và sử dụng thủ pháp cường điệu, nói ngược, nói mỉa một cách linh hoạt. Miêu tả biến hóa, linh hoạt và sắc sảo đến từng chi tiết, nói trúng nét riêng của từng nhân vật.
Giá trị nghệ thuật
Đoạn văn Hạnh phúc của một tang gia của Vũ Trọng Phụng có giá trị nghệ thuật cao. Tác giả xây dựng tình huống độc đáo và phát hiện những chi tiết đối lập gâ
Kết bài: Đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” trong tiểu thuyết “Số đỏ” của Vũ Trọng Phụng
Nội dung và nghệ thuật của đoạn trích
Trong đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” của tiểu thuyết “Số đỏ”, tác giả Vũ Trọng Phụng đã phát huy tài năng của mình để tái hiện một đám tang bất thường, với thái độ và tình cảm bất thường của những con người trước linh hồn người đã khuất. Tác giả đã sử dụng một nhan đề đầy mâu thuẫn, khi hạnh phúc được đặt trên đằng sau chữ “tang gia”, để phản ánh sự khác biệt giữa thái độ của những người trong gia đình và giá trị đạo đức của xã hội.
Bằng cách phân tích từng hành động, từng lời thoại của các nhân vật, Vũ Trọng Phụng đã châm biếm, đả kích những thái độ thiếu nhân văn và đạo đức của những người trong đám tang. Những hành động tàn nhẫn, những lời nói vô tình của họ đã khiến cho người đọc cảm thấy sự đau lòng, mất mát đối với nhân vật đã khuất.
Nhưng cũng chính bởi những thái độ bất thường đó, đoạn trích đã để lại một ấn tượng mạnh mẽ về sự phản bội, về sự tham lam, và cả về sự tội lỗi của con người.
Ý nghĩa thực tiễn của đoạn trích
Đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” đem đến một bài học đạo đức cho con người trong mọi thời đại. Nó cho chúng ta thấy rằng, trong một thời đại nào đó, giá trị đạo đức và tình thương của con người có thể bị mất đi, bị thay thế bằng thái độ và hành động thiếu nhân văn, thiếu đạo đức. Điều đó đem lại sự cảm thấy bất an, lo sợ, và khuyến khích chúng ta phải giữ gìn, bảo vệ những giá trị đạo đức và nhân văn trong cuộc sống.
Từ đó, ch
Phân tích đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia”
Một hình ảnh bất thường về đám tang
Trong tiểu thuyết “Số đỏ” của nhà văn Vũ Trọng Phụng, đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” đã đưa độc giả đến với một hình ảnh đám tang bất thường, với những hành động, tư duy đầy kỳ quặc của những người thân yêu trong gia đình.
Đám tang không chỉ được chuẩn bị trang trọng với đầy đủ kiệu bát cống, lợn quay, vài ba trăm câu đối, bức trướng, vòng hoa, mà còn có sự xuất hiện của nhiều người trong xã hội, từ cảnh sát, sư sãi, nhà thiết kế thời trang cho đến thằng hạ lưu giả danh nhà cải cách xã hội.
Những người thân yêu trong gia đình có thái độ và tình cảm bất thường trước linh hồn người đã khuất. Họ coi cái chết như một cơ hội hiếm có để thể hiện ước muốn của bản thân và cảm thấy hạnh phúc khi được chuẩn bị và tham gia đám tang. Điều này khiến cho cụ cố Hồng rất vui mừng hạnh phúc và cũng biết ơn vô cùng bởi đã góp phần làm cho đám tang càng thêm sang trọng để thể hiện sự giàu có của gia đình.
Ý nghĩa thực tiễn của đoạn trích
Đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” trong tiểu thuyết “Số đỏ” đem đến cho người đọc một bài học đạo đức về cách thức đối xử và nhìn nhận cái chết. Nó cho thấy sự thối nát trong tư duy và hành vi của một bộ phận xã hội và cũng là lời nhắc nhở cho chúng ta rằng, mỗi người chúng ta đều có trách nhiệm với cộng đồng và với bản thân mình.
Sự xuất hiện của Xuân trong đám tang
Sự xuất hiện của Xuân đã làm tăng thêm sự phô trương và dị hợm của đám ma cụ Tổ. Những người tham dự đám tang không phải để chia buồn mà để khoe huân chương trên ngực và làm những trò lố lăng. Thậm chí, khi đưa thân xác của người chết xuống hạ huyệt, con người vẫn diễn ra những hành động vô cùng lố bịch. Nhà văn Vũ Trọng Phụng đã ghi lại những chi tiết này để phản ánh sự thiếu tình người và giả dối của xã hội bấy giờ.
Bi ai và đau xót của cuộc đời
Khi đưa thân xác của người chết xuống hạ huyệt, mọi người bắt đầu diễn ra những hành động vô cùng lố bịch. Cậu Tú Tân bẻ từng người để tạo dáng chụp ảnh kỉ niệm, những người bạn nhảy lên các mộ khác để chụp cho ảnh khỏi giống nhau. Cụ cố Hồng vừa ho khạc vừa mếu máo, giả tạo giỏi nhất là Phán khóc hứt hứt oặt người đi mãi không thôi. Những hành động này làm cho người đọc cảm thấy bi ai và đau xót vì sự thiếu tình người và giả dối của xã hội.
Sự vạch trần bộ mặt giả dối của xã hội
Vũ Trọng Phụng đã sử dụng bút pháp trào phúng để vạch trần bộ mặt giả dối của những con người không có tình yêu thương đồng loại thản nhiên, vui vẻ trước cái chết. Ông đã khắc họa các nhân vật với các chi tiết điển hình, tạo nên giá trị nghệ thuật cao và để lại nhiều ấn tượng cho độc giả về xã hội thiếu tình người lúc bấy giờ.
Phân tích đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia – Mẫu số 2”
Văn chương của một tác giả có thể tạo nên sự thay đổi to lớn trong nhận thức của người đọc. Văn chương của Vũ Trọng Phụng, với những trang viết tài tình đã tái hiện lại bức tranh xã hội đang buổi giao thời Đông Tây lố bịch, cảnh đám ma hiện ra như một màn hài kịch, một bức tranh biếm họa vô cùng đã cho người đọc thấy một đám ma to làm cho “người chết nằm trong quan tài cũng phải mỉm cười sung sướng, nếu không gật gù cái đầu”. Tác phẩm “Số đỏ” của ông đã đả kích sâu cay cái xã hội tư sản thành thị chạy theo lối sống nhố nhăng, bịp bợm đương thời. “Số đỏ” là tác phẩm tiêu biểu nhất của Vũ Trọng Phụng và vào loại xuất sắc nhất của văn xuôi Việt Nam hiện đại.
Văn chương của Vũ Trọng Phụng và “Tấn trò đời” của Balzac
Honoré de Balzac – được xưng tụng như một “bậc thầy của chủ nghĩa hiện thực” (Engles) đã để lại một công trình ván học đồ sộ: bộ “Tấn trò đời” với 97 tiểu thuyết được sáng tác từ 1829 đến 1850. Tuy chưa được hoàn thành, “Tấn trò đời” vẫn là một bức tranh hiện thực rộng lớn, mô tả những mâu thuẫn gay gắt trong xã hội tư sản Pháp nửa đầu thế kỉ 19. Balzac gọi những cuốn tiểu thuyết của ông là những “bi hài kịch”. Văn chương của Vũ Trọng Phụng, đặc biệt là “Số đỏ”, cũng có điểm chung khiến ta liên hệ với “Tấn trò đời” của Balzac. Cả hai tác phẩm đều có tính chất bi hài kịch, đả kích sâu cay xã hội và mô tả một bức tranh hiện thực rộng lớn. Tuy “Số đỏ” chưa ngang tầm với “Tấn trò đời” nhưng mức độ phản ánh hiện thực và ảnh
Phân tích “Hạnh phúc của một tang gia” trong “Số đỏ”
Trong “Số đỏ” của Vũ Trọng Phụng, “Hạnh phúc của một tang gia” là một chương tiêu biểu, giúp người đọc hình dung được cuộc sống của những đại gia thời trước với những mâu thuẫn hài hước. Tác giả sử dụng bút pháp trào phúng độc đáo để thể hiện niềm vui sướng hả hê của những thành viên trong đại gia đình cụ cố Hồng trước cái chết của cụ cố tổ và đám tang.
Mặc dù đề tài về cái chết và tang lễ thường mang đến cảm giác u buồn và đau thương, nhưng Vũ Trọng Phụng đã biến chúng thành một màn kịch hài đầy màu sắc. Từ những “ước mơ” thầm kín đến niềm vui sướng dâng trào của các thành viên trong gia đình, toàn cảnh “tang gia” được tái hiện rõ ràng với sự tinh tế của tác giả. Tuy nhiên, đằng sau niềm vui sướng đó là những mâu thuẫn, hiếu danh và tham lam của những người trong gia đình cụ cố Hồng.
Một điểm đáng chú ý của “Hạnh phúc của một tang gia” chính là cách tác giả xây dựng những nhân vật trong chương truyện. Từ cụ cố Hồng đến ông Văn Minh, cậu Tú Tân, tác giả đã cố tìm hiểu và thể hiện đầy đủ những tính cách và mâu thuẫn của từng người. Điều này đã giúp cho nhân vật trở nên sống động và thực tế hơn, giúp người đọc đặt mình vào vị trí của họ và cảm nhận được những tình huống và cảm xúc trong chương truyện.
Châm biếm sắc sảo trong “Số đỏ”
Một đám tang đầy “văn minh rởm”
Trong “Số đỏ”, tác giả Vũ Trọng Phụng đã sử dụng nghệ thuật châm biếm sắc sảo để khắc họa bức tranh biếm họa về xã hội thượng lưu nhố nhăng và đồi bại. Một ví dụ tiêu biểu là màn đám tang của cụ cố tổ, với những chi tiết chọn lọc như “lợn quay”, “vòng hoa”, “câu đối”,… khiến người đọc không thể nhận ra đó là một đám tang hay đám rước. Những con cháu của cụ cố tổ chỉ nóng ruột để chôn cho chóng cái xác chết của cụ tổ, trong khi ông Văn Minh “thầm biết ơn Xuân Tóc Đỏ vì tình cờ gây ra cái chết kia của cụ già”. Tất cả những gì được gọi là “to tát, long trọng, danh giá” chỉ là sự phô trương giả dối, thể hiện tâm lý háo danh đến kì quặc qua những hình thức nghi lễ đưa tang hổ lốn. Tác giả đã hạ một câu văn mỉa mai cực độ “thật là một đám ma¬ có thể làm cho người chết trong quan tài cũng phải mỉm cười sung sướng nếu không gật gù cái đầu”.
Nhân vật phụ làm nền cho bức tranh biếm họa
Vũ Trọng Phụng cũng sử dụng vô số những nhân vật phụ làm nền cho bức tranh biếm họa, ít nhiều có nguồn gốc từ chính hiện thực, những nguyên hình trong xã hội dâm loạn, giả dối đương thời. Từ những ông bạn thân của cụ cố Hồng đeo đầy những huân chương, đến “giai thanh gái lịch” đất Hà thành đang Âu hóa “chim nhau, cười tình với nhau, bình phẩm nhau, chê bai nhau, ghen tuông nhau…”, đã biểu lộ mọi góc cảnh của cái tính vô văn hóa, vô đạo đức của bọn cặn bã mang những chiếc mặt nạ bịp bợm.
Trào phúng chua chát
Tác giả không chỉ sử dụng các yếu
Những nhà trí thức Việt Nam chân chính
Những nhà trí thức chân chính của Việt Nam, không ít người đã từng du học Pháp, nhưng họ đã đau vì nỗi đau nô lệ, họ từng đau vì lòng tự ái dân tộc bị tổn thương dưới gót giày xâm lược của quân viễn chinh Pháp và họ bỏ hết những tiện nghi và lợi ích cá nhân để vào chiến khu “theo chân Bác”.
Ta hãy nghe một đoạn nhật kí của Giáo sư Hồ Đắc Di (người thầy của Bác sĩ nổi tiếng — Tôn Thất Tùng) “Ai đã từng sống kiếp đọa đày trong đêm trường nô lệ; hay chí ít đã trải qua những nhọc nhằn, day dứt lương tâm, nhân phẩm, ắt sẽ lao theo cơn lốc cách mạng, một khi ánh sáng của nó soi rọi tâm hồn”.
Trí thức chân chính Việt Nam cùng nhân dân lao động làm nên cuộc Cách mạng tháng Tám, quét sạch những trò ma mãnh, lọc lừa của thứ văn minh giả dối, bịp bợm và tình trạng số đỏ của xã hội Việt Nam không còn chỗ đứng trong “cơn lốc cách mạng”.
Nghệ thuật châm biếm, trào phúng của Vũ Trọng Phụng
Từ cách đặt nhan đề chương truyện, đặt tên nhân vật, đồ vật, cách so sánh, cách dùng hình ảnh, đến cách đặt câu, cách tạo giọng điệu, đều thể hiện đậm nét chất trào phúng, châm biếm, mang lại hiệu quả nghệ thuật đáng kể.
Sau cái hài buồn cười ấy là cả một bi kịch đáng “buồn”, đó chính là bi kịch của cả xã hội khi mà đạo đức con người xuống cấp, nhân cách băng hoại: sau tiếng cười ta thấm thía xót xa cho xã hội Việt Nam thời ấy. “Số đỏ” thực xứng đáng là một “Tấn trò đời” của xã hội Việt Nam thời kì thực dân nửa phong kiến thối nát.
Hạnh phúc của một tang gia – Ngữ văn 11 – Cô Thúy Nhàn (HAY NHẤT) – YouTube
Bạn Đang Xem Bài Viết: Phân tích bài văn Hạnh phúc của một tang gia hay nhất
