Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu
I. Giới thiệu nhân vật
Trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa, nhân vật người đàn bà hàng chài được miêu tả là một người phụ nữ có tuổi, chịu đựng những vất vả để nuôi sống đứa con gái trẻ. Cô là một trong những người phụ nữ hiếm hoi đi đánh bắt trên biển, với tinh thần quyết tâm và khả năng kiên trì vượt qua khó khăn.
II. Đặc điểm của nhân vật
Nhân vật người đàn bà hàng chài được miêu tả là một người phụ nữ mạnh mẽ, quyết đoán và có trái tim nhân ái. Cô không chỉ đánh bắt để kiếm sống mà còn để trang trải cuộc sống của con gái mình. Cô là người mẹ đơn thân, có trách nhiệm với việc nuôi con và chăm sóc cho gia đình. Tuy nhiên, cô không dễ dàng bày tỏ cảm xúc của mình và luôn giữ khoảng cách với người khác.
III. Hành động và tính cách của nhân vật
Nhân vật người đàn bà hàng chài là người kiên trì, quyết đoán và không sợ khó khăn. Cô dành hết thời gian và sức lực để đánh bắt trên biển, để có thể trang trải cuộc sống cho con gái và mình. Cô là một người mẹ yêu thương con cái, luôn quan tâm và lo lắng cho sức khỏe của con gái. Tuy nhiên, cô không thể hiện cảm xúc của mình một cách dễ dàng và thường giữ khoảng cách với mọi người.
IV. Vai trò của nhân vật trong truyện
Nhân vật người đàn bà hàng chài có vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp về sự quyết đoán, kiên trì và tình mẫu tử. Cô là hình ảnh của người phụ nữ mạnh mẽ, luôn vượt qua khó khăn để trang trải cuộc sống cho gia đình. Nhân vật này cũng giúp tác giả thể hiện sự đau khổ, khó khăn
Tên tuổi
- Không tên tuổi cụ thể, gọi phiếm định “người đàn bà hàng chài”, “mụ”.
- Chỉ là một người vô danh như bao người đàn bà vùng biển khác, nhưng số phận con người ấy lại được tác giả tập trung thể hiện và được người đọc quan tâm nhất trong truyện ngắn này.
Vóc dáng ngoại hình
- Thô kệch, rỗ mặt, lúc nào cũng xuất hiện với “khuôn mặt mệt mỏi”- đó là hình anh một con người lam lũ, mất hết sinh lực, niềm vui, sức sống.
- Nghèo khổ, nhọc nhằn (lưng áo bạc phếch).
- Mặc cảm, tự ti ( dáng vẻ lúng túng).
Số phận đau khổ, bất hạnh
Chuyển ý: Nguyễn Minh Châu không chỉ dừng lại ở vẻ ngoài của nhân vật mà ngòi bút thấm đẫm tinh thần nhân đạo của ông đã lách thật sâu để khám phá cho được cái mạch ngầm hiện thực về số phận bất hạnh của người đàn bà hàng hàng.
- Một người đàn bà bất hạnh, nhẫn nhục chịu đựng (người đàn bà bị đánh).
- Người đàn bà chịu những nỗi đau khổ chồng chất: mệt mỏi sau những đêm thức trắng kéo lưới, chịu đựng những trận đòn của chồng, nơm nớp lo sợ con cái bị tổn thương khi phải chứng kiến cảnh bạo lực gia đình.
Vẻ đẹp tâm hồn và tính cách của người đàn bà hàng chài
Chuyển ý 1:
Đằng sau cái vóc dáng thô kệch ấy, đằng sau cái vẻ ngoài rách rưới ấy, đằng sau cái hành động nhẫn nhịn ấy người đọc còn nhận ra vẻ đẹp tâm hồn, tính cách khuất lấp của người đàn bà hàng chài này.
Chuyển ý 2:
Nếu bạn đọc từng yêu nhân vật nữ trong sáng tác của Nguyễn Minh Châu thì sẽ thấy không ở đâu yếu tố “thiên nữ tính” lại thăng hoa tuyệt vời ở người đàn bà rách rưới này.
- Vẻ đẹp của một người từng trải sâu sắc: đẹp nhất nhưng đặc biệt nhất
- Nguyên nhân vũ phu của người chồng: do hoàn cảnh ép buộc chứ không phải bản chất
- Người đàn bà hàng chài cần một người đàn ông trên thuyền để chèo chống khi phong ba bão táp ập đến.
- Từ khi có Đảng, nhà nước cuộc sống còn bất cập: không hợp lý, không hợp lòng dân.
- Vẻ đẹp khoan dung, nhân hậu, độ lượng: thiên chức của người phụ nữ.
- Chị tự nguyện cho chồng đánh, không kêu, không chống trả, không chạy trốn -> Một kẻ ngu muội chìa lưng cho chồng đánh (cái nhìn từ xa)
- Nhìn vào tấm lưng bạc phếch (nhìn vào cái nghèo đói, đau khổ), ông ta thương vợ nên ông ta đánh vợ => biểu hiện tiêu cực.
Vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam trong câu chuyện “Người đàn bà hàng chài”
1. Vẻ đẹp nhân hậu
- Chị không trách chồng mà kéo tội lỗi về phía mình -> vẻ đẹp nhân hậu của người phụ nữ Việt Nam
- Chị chấp nhận những trận đòn như một cách giải tỏa những bức bách, u uất trong lòng người chồng -> hi sinh cao cả, chị hiểu chồng mình
- Chị thấy trong chuyện này mình là người có lỗi.
2. Vẻ đẹp tình mẫu tử thiêng liêng
- “Người đàn bà hàng chài chúng tôi sống cho con chứ không phải sống cho mình” -> Người mẹ này vừa thương con vô cùng, khi vô tình để thằng bé Phác nhìn thấy cảnh trái ngang -> vừa đau đớn, vừa xấu hổ
- Van nài đứa con, ôm chầm lấy nó -> sợ nó hành động dại dột với bố nó.
- Khi nhắc đến cảnh hòa thuận trên thuyền, chị hạnh phúc khi “ngồi nhìn đàn con chúng nó được ăn ngon”, “khuôn mặt xám xịt của mụ chợt ửng sáng lên như một nụ cười”
3. Câu hỏi đặt ra
Khép lại câu chuyện về người đàn bà vô danh vùng biển, nhưng người đọc không khỏi băn khoăn, day dứt. Vấn đề dặt ra là làm thế nào để số phận những người phụ nữ như người đàn bà kia thoát khỏi những bi kịch của cuộc đời?
Bằng việc khắc hoạ rõ nét chân dung người đàn bà hàng chài, Nguyễn Minh Châu gửi thông điệp tinh thần nhân văn
Trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa, Nguyễn Minh Châu đã tạo nên một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật và tư tưởng của ông. Trong đó, nhân vật người đàn bà hàng chài được khắc hoạ rõ nét và gửi đến người đọc một thông điệp đầy tinh thần nhân văn, đòi hỏi sự thương yêu, lòng thông cảm, niềm tin vào cuộc đời.
Nhân vật Phùng – người nghệ sĩ có tâm và có tầm
Bên cạnh nhân vật người đàn bà hàng chài, trong Chiếc thuyền ngoài xa còn có nhân vật Phùng – một nghệ sĩ tài hoa, nhạy cảm trước cái đẹp. Phùng được trưởng phòng giao cho nhiệm vụ chụp một bức ảnh nữa để bổ sung vào bộ lịch năm ấy và đã yêu cầu nghệ sĩ Phùng là người thực hiện nhiệm vụ. Đây là nhiệm vụ vô cùng khó khăn, đòi hỏi Phùng phải rất tài giỏi để thực hiện được.
Nguyễn Minh Châu – cây bút tài năng của văn học Việt Nam
Nguyễn Minh Châu là một cây bút tài năng của văn học Việt Nam. Ông đã đóng góp cho quá trình đổi mới của văn học Việt Nam sau 1975 bằng cách tìm tòi, cách tân các sáng tác của mình. Chiếc thuyền ngoài xa là một trong những tác phẩm xuất sắc của ông, thể hiện được phong cách nghệ thuật và tư tưởng đặc trưng của ông.
Tìm kiếm vẻ đẹp trên bờ biển miền Trung
Một nhiệm vụ quan trọng
Phùng đảm nhận một nhiệm vụ quan trọng và rất có trách nhiệm. Anh ngay lập tức xách máy ảnh lên đường để tìm kiếm một bức ảnh đẹp trên bờ biển miền Trung.
Chặng đường tìm kiếm
Trong suốt một tuần lễ, Phùng luôn sẵn sàng xách máy ảnh đi dọc bờ biển từ sáng sớm đến khuya. Anh tìm kiếm một khoảnh khắc đẹp để chụp ảnh và không ngừng nỗ lực cho đến khi anh thực sự hài lòng.
Một bức ảnh tuyệt đẹp
Và cuối cùng, Phùng đã thu về một bức ảnh tuyệt đẹp. Bức tranh ấy là khoảnh khắc vô cùng giản dị, nhưng toát lên vẻ đẹp trong sáng, toàn bích từ màu sắc đến đường nét, bố cục. Màu sắc là sự hòa quyện của “bầu sương mù trắng như sữa” “màu hồng của anh mặt trời chiếu vào”. Đường nét ít song rất tinh, bản thân nó tựa như một bức tranh mực tàu của danh họa thời cổ. Còn bố cục thì đơn giản, song cân đối, hài hòa.
Ảnh hưởng đến tâm trạng và cảm xúc của Phùng
Bức tranh ấy có tác động mạnh mẽ đến tâm trạng, cảm xúc của Phùng. Anh cảm thấy bối rối khi đứng trước nó và trong tim dường như có gì bóp thắt vào. Anh tưởng chính mình đã khám phá thấy cái chân lí của sự toàn thiện, khám phá thấy khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn. Qua những xúc cảm của nhân vật Phùng, ta có thể thấy anh là người rất nhạy cảm trước cái đẹp, biết yêu và tôn thờ cái đẹp.
Nghệ thuật chân chính – sự hạnh phúc và thanh lọc tâm hồn con người
Cũng từ đó, nhà văn đã đem đến cho người đọc một nhận thức mới mẻ: nghệ thuật chân chính trước hết đem cho ta niềm hạnh phúc, sự thỏa mãn khi được chứng kiến hình hài, dáng vẻ của cái đẹp. Nhưng quan trọng hơn là thứ nghệ thuật ấy giúp tâm hồn con người được thanh lọc, hướng thiện và trở nên tươi sáng hơn. Nghệ thuật đích thực bao giờ cũng hướng đến nâng đỡ con người đến cái đích của chân – thiện – mĩ.
Phùng – người nghệ sĩ có tấm lòng với cuộc đời và con người
Không chỉ là một người họa sĩ tài năng, Phùng còn là người nghệ sĩ có tấm lòng với cuộc đời và con người. Trong lần về miền biển miền Trung, anh đã chứng kiến cảnh bạo hành trong gia đình người đàn bà hàng chài. Anh ngỡ ngàng trước khung cảnh ấy và lập tức vứt chiếc máy ảnh xuống đất, nhào đến để can ngăn, giúp đỡ người đàn bà. Đối với một người nghệ sĩ nhiếp ảnh thì máy ảnh chính là vật dụng quý nhất, cần nâng niu nhất vậy mà anh khi chứng kiến cảnh bạo hành anh không quan tâm đến mà lập tức chạy đến cứu giúp người phụ nữ tội nghiệp. Đối với anh quý giá hơn cả vật chất và tinh thần, đó là con người. Tuy đã thực hiện xong nhiệm vụ được giao nhưng vẫn ở lại vì anh quan tâm đến gia đình hàng chài này, thấy mình không thể đứng ngoài cuộc mà phải làm điều gì đó.
Lần chứng kiến thứ hai về bạo hành
Và đó cũng là lần thứ hai anh chứng kiến cảnh người đàn bà hàng chài bị bạo hành. Lần này anh đã lao vào can thiệp, nhưng sức của một người nghệ sĩ không thể địch lại nổi sức khỏe của một người đàn ông lực lưỡng, anh đã bị thương. Nhưng với tấm lòng của mình, anh vẫn không yên tâm, mà nhờ đến sự giúp đỡ của chánh án tòa án huyện.
Tấm lòng và thiên chức nghệ sĩ
Và một đặc điểm quan trọng của người nghệ sĩ này chính là luôn trăn trở với thiên chức nghề nghiệp của mình. Trước hết, đó là nhận thức qua hai phát hiện ban đầu của Phùng: cái đẹp gắn liền với cái thiện và phát hiện cái xấu, cái ác. Trong lần đầu tiên, nhìn thấy khung cảnh trời cho, Phùng đã vô cùng nghẹn ngào xúc động, khoảnh khắc ấy khiến trong tâm hồn anh trở nên đẹp đẽ, trong sáng hơn. Ở đây cái đẹp gắn liền với cái thiện, hướng con người đến cái đích của chân – thiện – mĩ. Nhưng ngay sau bức tranh toàn mĩ đó lại là hiện thực nhói lòng, cảnh người đàn bà hàng chài bị đánh, khiến Phùng bang hoàng nhận ra, cái xấu, cái ác đằng sau bức tranh mơ mộng kia. Chiếc thuyền ngoài xa chính là hình ảnh cuộc đời khi ta nhìn nó một cách hời hợt.
Thông điệp của nhân vật “người đàn bà làng chài” trong tác phẩm
Trong tác phẩm, nhân vật “người đàn bà làng chài” được gọi chỉ bằng một cái tên phiếm chỉ. Tuy nhiên, qua nhân vật này, nhà văn muốn gửi gắm thông điệp về số phận của nhiều phụ nữ giàu lòng yêu thương và đức hi sinh trong cuộc sống đầy thử thách.
Mô tả ngoại hình của người đàn bà làng chài
Theo nhận xét của nhân vật Phùng, “người đàn bà làng chài” có ngoại hình xấu xí, mặt rỗ, dáng vẻ mệt mỏi, thân hình thô kệch lam lũ.
Số phận bi lịch của người đàn bà làng chài
Ta biết thêm rằng người đàn bà này sinh ra trong một gia đình khá giả nhưng vì một trận ốm mà mặt rỗ, không ai lấy. Hình ảnh chị cam chịu nhẫn nhục để người chồng lấy dây lưng vụt tới tấp đã hé lộ phần nào về số phận bất hạnh của chị.
Phẩm chất đáng quý của người đàn bà làng chài
Mặc dù người đàn bà này có số phận bất hạnh, nhưng ta cũng thấy được những vẻ đẹp, phẩm chất đáng quý của chị, như khả năng chịu đựng cao.
Đặc điểm về nhân vật trong tác phẩm
Sự phiếm định trong việc đặt tên nhân vật
Trong tác phẩm, nhà văn Nguyễn Minh Châu không đặt tên cho một số nhân vật của mình mà chỉ dùng các từ phiếm định như “mụ”, “người đàn bà hàng chài” để chỉ họ. Điều này không phải là vô tình mà mang ý nghĩa sâu xa trong nghệ thuật viết của ông.
Mô tả về nhân vật người đàn bà hàng chài
Người đàn bà hàng chài trong tác phẩm được miêu tả với một thân hình thô, mặt rỗ, tái ngắt và mệt mỏi. Đây là hình ảnh của một người lao động lam lũ và đau khổ, đầy gánh nặng của cuộc sống trên biển cả. Sự nghèo khổ và nhọc nhằn của cuộc sống còn hiện rõ trong chi tiết miêu tả tấm lưng áo bạc phếch, rách rưới và nửa thân dưới ướt sũng. Thậm chí, cảm giác sợ sệt và lúng túng còn hiện rõ trong dáng vẻ của người đàn bà này.
Sự bất hạnh của người đàn bà hàng chài
Có lẽ đó là dáng vẻ của một con người tội nghiệp luôn thấy sự có mặt của mình trong cuộc đời này là một phi lí, luôn mặc cảm, tự ti và do đó muốn giảm thiểu sự vướng víu, phiền phức đến khó chịu mà mình có thể gây ra cho mọi người xung quanh. Nguyễn Minh Châu không chỉ dừng lại ở vẻ ngoài của nhân vật mà ngòi bút thấm đẫm tinh thần nhân đạo của ông đã lách thật sâu để khám phá cho được cái mạch ngầm hiện thực về số phận bất hạnh của người đàn bà hàng chài.
Thái độ cam chịu nhẫn nhục của người đàn bà
Ấn tượng lớn nhất về sự bất hạnh mà người đàn bà đưa và cho người đọc chính là thái độ cam chịu nhẫn nhục của chị. Khi đi qua bãi xe tăng hỏng trước lúc đến bên chiếc xe, người đàn bà đứng lại “ngước mắt nhìn ra ngoài ….rồi đưa một cánh tay lên định gãi hay sửa lại mái tóc nhưng rồi lại buông thõng xuống đưa cặp mắt nhìn xuống chân”. Có thể nhận thấy đây là nơi quá quen thuộc với chị, một sự quen thuộc khủng khiếp bởi những trận đòn đã thành lệ của người chồng: ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng. Cặp mắt nhìn xuống chân mệt mỏi như một kẻ tội đồ chờ đợi một hình phạt không tránh khỏi.
Một người đàn bà chịu đựng nhiều đau đớn
Khi bị đánh dã man, người đàn bà chịu đòn với vẻ cam chịu nhẫn nhục, đó là thái độ của một con người đang nhẫn nhục thực hiện nghĩa vụ đau khổ của mình, không oán thán, không bất bình, không né tránh.
Người đàn bà hàng chài không chỉ bị hành hạ về mặt thể xác, mệt mỏi sau những đêm thức trắng kéo lưới, không chỉ chịu đựng những đau đớn từ những trận đòn tàn bạo của người chồng vũ phu mà còn bị giày vò nặng nề về những đau đớn tinh thần, về sự non nớp lo sợ con cái bị tổn thương khi phải chứng kiến những cảnh đời trái ngang.
Đau khổ tinh thần và nỗi non nớp lo sợ
Mô tả hình ảnh một người mẹ vừa khóc vừa phải “chấp tay vái mấy vái để đứa con để nó đừng phảm phải một tội ác trái luân thường đạo lí”. Nguyễn Minh Châu đã thể hiện nỗi xót thương cho sự đau khổ cùng cực của người đàn bà hàng chài.
Gánh nặng cuộc sống nghèo túng
Chưa hết, chị còn bị gánh nặng cơm áo, cuộc sống nghèo túng đẩy vào cái vòng quẩn quanh bất hạnh. Trước năm 1975 mỗi khi biển động cả nhà toàn ăn xương rồng luộc chấm muối. Khi cách mạng về cuộc sống đỡ đói khổ hơn nhưng nỗi lo cơm áo vẫn còn đó.
Nhận thức về con người và cuộc đời
Bởi vậy, Phùng đã rút ra cho mình nhận thức đầu tiên khi nhìn nhận con người, sự việc phải nhìn ngắm, thật kĩ lưỡng, nhiều chiều.
Không dừng lại ở đó, qua câu chuyện người đàn bà hàng chài kể ở tòa án huyện, Phùng còn nhận thức ra nhiều điều về cuộc đời và con người.
Thì ra cuộc đời không đơn giản, xuôi chiều như anh vẫn nghĩ, mà nó vô cùng đa đoan, phức tạp.
Sự không hoàn hảo của con người
Cuộc sống tồn tại rất nhiều nghịch lí, éo le mà đôi khi ta không thể thay đổi, chỉ có thể học cách chấp nhận chúng.
Và con người cũng không đơn giản, xuôi chiều mà phức tạp, da chiều.
Trong mỗi con người tồn tại cả rồng, phương, rắn rết cả cái cao cả lẫn cái thấp hèn.
Nhận thức được sự không hoàn hảo của con người, nên Nguyễn Minh Châu đã đặt ra yêu cầu phải có cái nhìn bao dung, độ lượng và nhân văn hơn khi xem xét và đánh giá con người.
Nghệ thuật bắt trung tâm cuộc sống
Bức tranh một lần nữa xuất hiện cuối tác phẩm, đem đến những nhận thức mới cho người nghệ sĩ Phùng.
Đằng sau lớp sương hồng được ánh nắng chiếu vào là thấp thoáng chân dung người đàn bà trên thuyền.
Qua hình ảnh đó, Phùng nhận ra rằng nghệ thuật không phải là phương tiện ghi lại hình xác cuộc sống mà nó còn phải bắt được linh hồn, trung tâm của cuộc sống là con người.
Câu chuyện về một người mẹ nghèo
Một cuộc sống khắc nghiệt
Có thể thấy, như lời chị tâm sự “ba ngày một trận nhẹ, bảy ngày một trận nặng” cứ khi chồng chị bực là chị bị đánh. Thì có thể thấy rằng, việc chị bị đánh diễn ra hàng ngày, hàng giờ. Mặc dù bị hành hạ về thể xác như vậy, nhưng chị vẫn cam chịu nhẫn nhục, không hề kêu than, không hề chống trả, hay tìm cách chốn chạy. Bởi đối với chị chịu đựng cũng là một lẽ đương nhiên của những người phụ nữ sống ở miềm biển.
Tình mẫu tử vô giá
Không chỉ vậy người đàn bà làng chài còn là một người phụ nữ giàu lòng tự trọng, vô cùng yêu thương con. Cuộc đời chị hi sinh tất cả về con, khi bị người chồng đánh, chị xin hắn lên bờ đánh, để những đứa trẻ không phải nhìn thấy cảnh ấy. Chị đặc biệt thương thằng Phác, nên đã gửi nó lên rừng ở cùng ông. Khi Phác thấy bố đánh mẹ, đã ngay lập tức xông vào, chị sợ hãi, quỳ sụp xuống van xin. Chị sợ thằng Phác sẽ bị thương.
Niềm vui nhỏ bé của một người mẹ
Trong những lời vô cùng chân thành, chị cũng cảm thấy vui, hạnh phúc khi nhìn thấy những đứa con mình được ăn no “trên khuôn mặt xấu xí của mụ chợt ửng sáng lên như một nụ cười khi nghĩ đến những niềm vui nhỏ bé mà gia đình bà từng có và đặc biệt khi nghĩ đến cảnh đàn con được ăn no”. Hạnh phúc quả thực bình dị của một người mẹ nghèo.
Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong Chiếc thuyền ngoài xa
Nhà văn Nguyễn Minh Châu
Nguyễn Minh Châu là một trong những nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam thời chống Mĩ. Ông được đánh giá là “người mở đường tinh anh và tài năng” (Nguyên Ngọc) cho sự đổi mới văn học Việt Nam kể từ năm 1975. Nhà nghiên cứu hàng đầu Nga Ni Culin đã nhận xét rằng, các nhân vật của Nguyễn Minh Châu trước năm 1980 được xây dựng với tình cảm sâu sắc và được bảo vệ trong bầu không khí vô trùng.
Nhân vật Nguyệt trong “Trăng sáng”
Trong tác phẩm “Trăng sáng”, nhân vật Nguyệt được xây dựng với tình cảm sâu sắc và được bảo vệ trong bầu không khí vô trùng, là minh chứng cho quan điểm sáng tác của Nguyễn Minh Châu trong giai đoạn trước năm 1980.
Truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa”
Truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” là một tác phẩm đầy cảm hứng thế sự và mang những triết lí nhân sinh sâu sắc hơn. Tuy nhiên, quan điểm sáng tác của Nguyễn Minh Châu vẫn không thay đổi, đó là “gắng đi tìm các hạt ngọc còn ẩn giấu trong bề rộng tâm hồn con người”.
Nhân vật người đàn bà hàng chài
Nhân vật trung tâm của tình huống truyện nghịch lý trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” chính là người đàn bà hàng chài. Từ nhân vật này, Nguyễn Minh Châu bộc lộ tấm lòng nhân đạo và gửi gắm những bức thông điệp về nghệ thuật và cuộc đời.
Đọc tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa”, ta thấy nhân vật người đàn bà hàng chài được nhà văn giới thiệu là người đàn bà trạc ngoài 40.
Nhân vật người đàn bà hàng chài trong Chiếc thuyền ngoài xa
Sáng tác của Nguyễn Minh Châu chia làm hai giai đoạn, nếu như giai đoạn trước, các nhân vật luôn được đặt vào bầu không khí vô trùng thì đến giai đoạn sau với cảm hứng thế sự, các nhân vật có nhiều chuyển biến rõ nét. Người đàn bà hàng chài trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa chính là một nhân vật tiêu biểu.
Đặc điểm của nhân vật người đàn bà
Những đặc điểm của nhân vật người đàn bà cho thấy con người giản dị, vô danh nhưng mang trong mình sự vị tha, kiên cường chính là đối tượng để nghệ thuật hướng đến ngợi ca.
Tư tưởng nghệ thuật của tác giả
Nghệ thuật phải gắn liền với cuộc sống, không được xa rời cuộc sống và phải quay trở về để phục vụ cuộc sống. Với nhân vật Phùng, Nguyễn Minh Châu đã gián tiếp thể hiện những quan điểm, tư tưởng nghệ thuật của mình. Không dừng lại ở đó, nó còn là quan niệm về con người và cuộc đời. Đây là những quan niệm hết sức sâu sắc và mới mẻ, cho thấy sự thay đổi quan niệm về con người của ông.
Giá trị nhân đạo trong tác phẩm
Cũng qua nhân vật người đàn bà hàng chài, tác giả gửi gắm giá trị nhân đạo sâu sắc của mình. Đặt nhân vật vào những tình huống nhận thức khác nhau, đã giúp Nguyễn Minh Châu làm nổi bật tư tưởng, chủ đề của tác phẩm.
Sự thay đổi suy nghĩ của nhân vật trong tác phẩm
Có một sự đổi vai nhanh chóng giữa hai đối tượng, người giáo huấn và người được giáo huấn giữa Phùng, Đẩu và người đàn bà làng chài. Với những suy nghĩ, trải nghiệm trong cuộc đời, lí lẽ đời đã thắng những lí lẽ giáo điều sách vở của Phùng và Đẩu. Bằng sự từng trải của bản thân, tình yêu thương con và đức hinh sinh, người đàn bà làng chài đã khiến cho hai người đàn ông thay đổi suy nghĩ, khiến họ cảm thông cho số phận và cuộc đời mình.
Tầm nhìn sâu xa của tác giả
Nhìn vào cuộc đời chị người ta mới thấu rằng cuộc đời này vốn đầy những đa đoan, nhìn ngoài sao có thể thấu hết hững vấn đề ở xung quanh. Hình ảnh người đàn bà làng chài là đại diện tiêu biểu cho số phận người phụ nữ trong xã hội vừa bước chân ra khỏi chiến tranh. Cuộc sống đói nghèo lạc hậu, bạo lực gia đình đã dồn họ vào ngõ cùng tối tăm. Nhưng trong bóng tối tưởng thăm thẳm đó lại ngời sáng những đức tính đẹp đẽ của người phụ nữ nông dân hồn hậu: yêu thương chồng con, đức hinh sinh và tình mẫu tử cao đẹp.
